Από τον Καθηγητή Ψυχιατρικής Πέτρο Σκαπινάκη stress.gr
Τα στάδια της σεξουαλικής πράξης περιλαμβάνουν:
* Τη φάση της διέγερσης (ερεθισμός)
* Tο plateau
* Tη φάση του οργασμού
* Tη φάση της ύφεσης
Η αρχική διέγερση ή ερεθισμός καθορίζεται κυρίως από ψυχολογικές παραμέτρους. Κατά την αντίδραση ερεθισμού που οδηγεί σε plateau δημιουργείται αγγειακή υπεραιμία, δηλαδή τα αγγεία γεμίζουν με αίμα με αποτέλεσμα την στύση στον άνδρα και την υπεραιμία των χειλέων του αιδοίου και της κλειτορίδας στη γυναίκα. Η οργασμική αντίδραση περιλαμβάνει εκσπερμάτωση στον άνδρα και συσπάσεις των ανάλογων μυών του περινέου τόσο στον άνδρα όσο και στη γυναίκα.
Η ύφεση είναι η σταδιακή επάνοδος στην φυσιολογική σωματική κατάσταση. Να σημειωθεί ότι ενώ στον άνδρα μετά τον οργασμό παρατηρείται φυσιολογικά μια ανερέθιστη περίοδος (που μπορεί να ποικίλει από λίγα λεπτά έως πολλές ώρες) στην γυναίκα δεν παρατηρείται αυτό με αποτέλεσμα την δυνατότητα βίωσης πολλαπλών οργασμών μέχρι να επέλθει η περίοδος ύφεσης.
Α. Ψυχοσεξουαλική δυσλειτουργία
Στον Άνδρα
Υπάρχουν δύο καταστάσεις συχνές στον άνδρα:
* η στυτική δυσλειτουργία και
* οι διαταραχές εκσπερμάτωσης
Η στυτική δυσλειτουργία(ανικανότητα) είναι η αδυναμία επίτευξης ή διατήρησης στύσης επαρκούς για ικανοποιητική συνουσία. Οι αιτίες αυτής της διαταραχής μπορεί να είναι ψυχολογικές, οργανικές ή και τα δύο. Συνήθως είναι ψυχογενούς αιτιολογίας και σε μεγάλο ποσοστό μπορεί να θεραπευτεί ικανοποιητικά με την χρήση κατάλληλων συμπεριφορικών μέτρων.
Οι διαταραχές εκσπερμάτωσης περιλαμβάνουν την πρόωρη εκσπερμάτωση, την ανικανότητα εκσπερμάτωσης και την παλίνδρομη εκσπερμάτωση (εκσπερμάτωση μπορεί να υπάρχει και σε ανικανότητα). Αιτιολογικοί παράγοντες των διαταραχών αυτών περιλαμβάνουν:
* Έλλειψη γνώσεων – εμπειρίας σχετικά με τη σεξουαλική πράξη
* Ενδοψυχικοί παράγοντες (άγχος, ενοχή, κατάθλιψη)
* Δυσκολία στις διαπροσωπικές σχέσεις (προβλήματα γάμου, μη ανταπόκριση του συντρόφου)
Οι οργανικές αιτίες περιλαμβάνουν διαταραχή της νεύρωσης (συνήθως μετά από χειρουργική επέμβαση ή τραυματισμό) και ανεπιθύμητες ενέργειες φαρμάκων.
Στη Γυναίκα
Στις γυναίκες οι δύο συχνότεροι τύποι σεξουαλικής δυσλειτουργίας είναι:
* ο κολεόσπασμος
* η ψυχρότητα
Στον κολεόσπασμο παρατηρείται ακούσιος σπασμός των μυών του περινέου όταν υπάρξει οποιοσδήποτε ερεθισμός της περιοχής, με αποτέλεσμα η γυναίκα να προσπαθεί να αποφύγει την διείσδυση λόγω πόνου. Να σημειωθεί ότι σεξουαλική ανταπόκριση και υπεραιμία μπορεί να υπάρχουν και ο οργασμός μπορεί να επιτυγχάνεται μέσω κλειτοριδικής διέγερσης.
Η ψυχρότητα είναι μια πολύπλοκη κατάσταση κατά την οποία υπάρχει γενική έλλειψη σεξουαλικής ανταπόκρισης. Η γυναίκα έχει δυσκολία να ερεθιστεί και δεν παρατηρείται υπεραιμική αντίδραση. Η σεξουαλική δραστηριότητα ποικίλλει από ενεργό αποφυγή του σεξ μέχρι περιστασιακούς οργασμούς.
Η οργασμική δυσλειτουργία – κατά την οποία η γυναίκα έχει υπεραιμική ανταπόκριση αλλά ποικίλλου βαθμού δυσκολία να φθάσει σε οργασμό – διαφοροποιείται κάπως από την ψυχρότητα.
Αίτια αυτών των δυσλειτουργιών περιλαμβάνουν περιορισμένες σεξουαλικές τεχνικές, πρώιμες τραυματικές σεξουαλικές εμπειρίες, διαπροσωπική δυσαρμονία (συζυγικές διαμάχες και χρήση του σεξ ως μέσου επιβολής ελέγχου) και ενδοψυχικά προβλήματα (άγχος, φόβος ενοχή). Οι οργανικές καταστάσεις περιλαμβάνουν κάθε κατάσταση που μπορεί να προκαλέσει πόνο κατά τη συνουσία, όπως πυελική παθολογία, μηχανική απόφραξη και νευρολογικές διαταραχές.